Jak dbać o jamę ustną? Poznaj najważniejsze zasady higieny jamy ustnej

Wszechobecne cukry, które spożywamy w zatrważających ilościach, to jeden z głównych wrogów naszego organizmu, a w szczególności jamy ustnej. Innym jest brak profilaktyki, a także przekonanie, że zwykła pasta do zębów w zupełności wystarczy. Tymczasem poprawna higiena jamy ustnej wymaga od nas czegoś więcej. Co robić, by cieszyć się zdrowymi, białymi zębami i pięknym uśmiechem? Wyjaśniamy, jak dbać o jamę ustną.

• Kluczem do zdrowych zębów jest regularne czyszczenie. Samo szczotkowanie jednak nie wystarczy.
• Ważne jest też czyszczenie języka, przestrzeni między zębami, płukanie jamy ustnej i dbanie o dziąsła.
• Do higieny jamy ustnej warto stosować naturalne i ekologiczne produkty, które nie zawierają szkodliwych substancji.
• Zaniedbana jama ustna może mieć negatywny wpływ na zdrowie całego organizmu i być przyczyną innych chorób.

Nawet regularne czyszczenie zębów nie jest wystarczające, jeżeli nie będziesz tego robić dobrze. Od tego, czym czyścisz, ważniejsze jest bowiem, jak czyścisz. A samo szczotkowanie to zresztą nie wszystko. Wzorowa higiena jamy ustnej to nieco dłuższy, choć nieskomplikowany rytuał. Rytuał, który warto sobie przyswoić i praktykować każdego dnia.

Profilaktyka i higiena jamy ustnej
Higiena jamy ustnej – zasady
Szczotkowanie zębów
Jak myć zęby?
Jak dbać o zęby – wybór pasty
Czyszczenie języka
Płukanie jamy ustnej
Dbanie o dziąsła
Czyszczenie przestrzeni międzyzębnych
Higiena jamy ustnej a zdrowie

Profilaktyka i higiena jamy ustnej

Kluczem do zdrowych i białych zębów jest odpowiednia profilaktyka i regularność. Przyswojenie zdrowych wzorców i zasad higieny jamy ustnej jest bardzo ważna. Pamiętaj, by szczotkować zęby przynajmniej dwa razy dziennie – rano i wieczorem. Jeżeli warunki i czas na to pozwalają, warto myć zęby po każdym posiłku, by na bieżąco pozbywać się resztek jedzenia.

Po co w ogóle myć zęby? Nasze uzębienie i błony śluzowe jamy ustnej narażone są na powstawanie płytki nazębnej, która jest jednym z głównych czynników chorobotwórczych. To nic innego, jak cienka warstwa bakterii, które zalegają na zębach i żywią się resztkami jedzenia, wywołując ubytki próchnicowe i choroby dziąseł. Jeżeli nie będziemy jej regularnie usuwać, np. poprzez codzienne szczotkowanie, płytka może ulec mineralizacji, czyli przekształceniu w kamień nazębny.

Ważne też, by zdać sobie sprawę, że higiena jamy ustnej zaczyna się od odpowiedniej i zrównoważonej diety. Staraj się unikać spożywania pokarmów bogatych w cukry i skrobię. Praktycznie każdy wie, że słodkie przekąski są głównym wrogiem zdrowych zębów. Niewielu bierze sobie to jednak do serca, ograniczając spożycie takiego jedzenia. A dla zdrowia warto to robić!

Higiena jamy ustnej – zasady

Szczotkowanie zębów

Przystępując do higieny jamy ustnej, rozpocznij od poprawnego szczotkowania zębów. Przede wszystkim dobierz szczoteczkę o odpowiedniej miękkości. W sklepach dostępne są zazwyczaj trzy rodzaje: miękkie, średnio-twarde i twarde. Ta pierwsza przeznaczona jest dla osób, które mają tendencję do urazów mechanicznych jamy ustnej – np. krwawienia dziąseł. Jeżeli natomiast zauważysz u siebie nadmierną płytkę nazębną, wskazane będą twardsze szczoteczki.

Kupując szczoteczkę do zębów, staraj się wybierać taką, która wykonana jest z naturalnych materiałów. Zamiast plastikowej, która po wyrzuceniu będzie się rozkładać nawet kilkaset lat, wybierz np. bambusową. Możliwości jest sporo.

Jak myć zęby?

Podczas mycia zębów stosuj ruchy wymiatające, przykładając włosie szczoteczki do dziąseł pod kątem około 45 stopni. Pamiętaj jednak, by było skierowane ku zębom. Powtarzaj schemat przynajmniej po trzy razy na każde trzy zęby, pamiętając jednocześnie, by nie szczotkować przy zaciśniętej szczęce. W takim przypadku nie dotrzesz bowiem do wszystkich zakamarków. Na zakończenie nie zapomnij też wyczyścić powierzchni żujących, czyli tych, którymi gryziesz i rozdrabniasz pokarm. Tutaj wystarczą powtarzalne ruchy w przód i tył. Jednorazowe szczotkowanie zębów nie powinno trwać krócej niż 2 minuty. Dla ułatwienia możesz podzielić jamę ustną na cztery strefy (górna lewa, górna prawa, dolna lewa i dolna prawa) i myć każdą z nich przynajmniej przez 30 sekund. 

Jak dbać o zęby – wybór pasty

Jaką pastę wybrać? Staraj się unikać produktów zawierających szkodliwe SLS-y czy chociażby dwutlenek tytanu. Wybieraj naturalne, ekologiczne pasty do zębów o sprawdzonym składzie lub zrób własny środek do czyszczenia zębów np. na bazie sody. Więcej na temat naturalnych sposobów mycia zębów dowiesz się z naszego artykułu. Jeżeli preferujesz wygodę, ale jednocześnie chcesz stosować naturalne i ekologiczne produkty, rozważ wybór tabletek do mycia zębów. 

Czyszczenie języka

Bardzo częstym błędem jest zapominanie o języku, a przecież na nim także osadzają się bakterie. Świadczyć może o tym biały lub żółty nalot. Ten drugi wskazuje zresztą na problemy trawienne. W takim przypadku warto przeanalizować swoją dietę i wykluczyć z niej niezdrowe produkty.

By nie przenosić bakterii z języka na zęby, nie powinno się czyścić go tą samą szczoteczką. Zamiast niej stosuj specjalne skrobaki lub czyściki do języków, które świetnie go oczyszczą bez stosowania pasty.

W naszej ofercie znajdziesz miedziany skrobak do czyszczenia języka od Arista Ayurveda.

Płukanie jamy ustnej

Kolejnym ważnym elementem jest płukanie jamy ustnej, które powinno się przeprowadzać przynajmniej raz dziennie – rano. To świetne uzupełnienie szczotkowania, a jednocześnie możliwość zdezynfekowania jamy ustnej. Płyn lub inna substancja do płukania zębów dociera bowiem do wszystkich, nawet tych najdrobniejszych miejsc, które możesz zwyczajnie przeoczyć podczas szczotkowania.

Czym płukać zęby? Z gotowych środków dostępnych w większości sklepów lepiej odrzucić te na bazie alkoholu – mogą nadmiernie wysuszać śluzówkę. Zdecydowanie lepiej postawić na jedną z naturalnych metod, zakładających użycie np. oleju kokosowego, który ma właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne. Wystarczy łyżkę takiego oleju włożyć do ust i rozsmarować go po zębach za pomocą języka. Następnie trzymaj przez 15-20 minut. W tym czasie możesz np. wziąć prysznic lub wykonywać inne czynności związane z poranną rutyną. 

Dbanie o dziąsła

Twoje dziąsła również domagają się odpowiedniego traktowania. Możesz je delikatnie szczotkować miękką i suchą szczoteczką. W ten sposób nie tylko je wyczyścisz, ale także zahartujesz i uodpornisz na drobne urazy mechaniczne. Stosując na szczoteczkę jedną kroplę olejku z drzewa herbacianego, wzmocnisz efekt czyszczenia. Olejek ten ma bardzo silne właściwości antyseptyczne – działa przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwgrzybicznie. 

Możesz też zaopatrzyć się w specjalną gumkę do usuwania osadu nazębnego, którą wyczyścisz linię dziąseł. Dzięki temu ograniczysz ryzyko powstawania kamienia na zębach.

Czyszczenie przestrzeni międzyzębnych

Przestrzenie międzyzębne są trudno dostępne i zazwyczaj to właśnie one są najczęściej zaniedbywane w higienie jamy ustnej. Zalegające tam drobinki jedzenia mogą jednak prowadzić do zmian chorobowych, dlatego warto zadbać o ich czystość.

Do czyszczenia można stosować np. tradycyjne naturalne nici dentystyczne do zębów, które warto nasączyć kroplą olejku z drzewa herbacianego.

Higiena jamy ustnej a zdrowie

Do zasad odpowiedniej profilaktyki i higieny jamy ustnej warto też dodać regularne wizyty u stomatologa. Odwiedziny w gabinecie pozwolą ocenić stan uzębienia i zapobiec ewentualnym chorobom, których sami we wczesnym stadium nie jesteśmy w stanie wykryć. Część z nich może mieć np. podłoże genetyczne. Jeżeli w rodzinie występowały przypadki chorób uzębienia, warto badać się regularnie. 

Mało kto zdaje sobie sprawę, że choroby przyzębia i próchnica mogą mieć realny wpływ na stan zdrowia całego organizmu. Nawet o 70% zwiększają ryzyko wystąpienia chorób serca, szczególnie u mężczyzn po 50. roku życia. Mogą być jedną z przyczyn choroby Parkinsona, Alzheimera, a nawet raka trzustki.

Zaniedbywanie higieny jamy ustnej może też oczywiście prowadzić do utraty zębów, co w Polsce wciąż nie jest traktowane w kategorii problemu. Panuje przekonanie, że można je zastąpić sztucznymi implantami. Tymczasem brak zębów czy nawet zaawansowana próchnica to początek kłopotów z jedzeniem i rozdrabnianiem żywności. O wysokich kosztach wstawienia sztucznych zębów już nawet nie wspominamy. Zdecydowanie lepiej zapobiegać niż leczyć. 

Jak zatem widzisz, wzorowe dbanie o zęby to podstawa zdrowia całego organizmu. Szczególnie ważne jest zapoznanie się z poprawnym instruktażem higieny jamy ustnej, jego dokładne przestrzeganie i nakłanianie najbliższych, by czynili podobnie.